Với mục đích tạo ra một sản phẩm nông nghiệp hàng hoá trên cơ sở tận dụng những diện tích đất canh tác kém hiệu quả, bỏ hoang của bà con từ đó giúp đa dạng hoá các sản phẩm nông nghiệp của tỉnh đồng thời tạo công ăn việc làm tăng thu nhập cho người dân, Hợp tác xã nông sản Lai Châu đã liên kết với các hộ dân xây dựng vùng nguyên liệu mía đường tại huyện Tam Đường và Phong Thổ.
Hợp tác xã nông sản Lai Châu thành lập từ năm 2019 với hoạt động chính là liên kết trồng mía đường xuất khẩu. Bắt đầu từ năm 2019, Hợp tác xã đã liên kết với các hộ nông dân các xã Bản Giang, Sơn Bình huyện Tam Đường, San Thàng (TP Lai Châu) phát triển được 15 ha mô hình mía đường. Sau 1 năm triển khai thấy cây mía phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai và mang hiệu quả kinh tế cao cho người dân, Hợp tác xã tiếp tục khảo sát, xây dựng vùng nguyên liệu mía đường tại một số xã của huyện Phong Thổ.
Năm 2020, Hợp tác xã nông sản Lai Châu (HTX) đã tiến hành trồng thí điểm tại xã Hoang Thèn với diện tích 15ha, năng suất bình quân đạt 107 tấn/ha, sản lượng bình quân đạt trên 1.600 tấn. HTX nông sản Lai Châu thu mua cho nông dân với giá ổn định là 1.000 đồng/kg, giá trị đem lại từ trồng mía đạt trên 1,6 tỷ đồng. Sau khi nhận thấy hiệu quả từ cây mía mang lại, năm 2021, 185 hộ nông dân tại thị trấn Phong Thổ, xã Hoang Thèn tiếp tục liên kết cùng HTX mở rộng diện tích lên 135ha, năng suất dự kiến đạt trên 100tấn/ha.
Ông Lý Quang Lền – trưởng bản Lèng Xuôi Chin – xã Hoang Thèn chia sẻ: “Vụ mía năm ngoái gia đình tôi trồng được hơn 4.000 m2, thu hoạch được hơn 40 tấn và cho thu nhập hơn 40 triệu đồng cao hơn các loại cây trồng khác. Đặc biệt khi tham gia mô hình gia đình tôi cùng các hộ dân khác được HTX hỗ trợ về máy móc làm đất, hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc nên không khó trong quá trình trồng và phát triển cây mía, hơn nữa hiệu quả kinh tế cao hơn các cây trồng khác như lúa, ngô, sắn nên năm nay tôi tiếp tục vận động các hộ dân trong bản tích cực tham gia mô hình. Đến thời điểm hiện tại cây mía đang sinh trưởng phát triển rất tốt, hứa hẹn một vụ mía cho năng suất cao”.
Là một hộ tham gia ngay từ khi bắt đầu trồng thí điểm, anh Phàn Vần Thanh – bản Lèng Xuôi Chin – xã Hoang Thèn cho biết thêm, “Sau khi được HTX vận động tuyên truyền liên kết trồng mía đường, gia đình tôi đã mạnh dạn tham gia trồng được diện tích 4.200 m2, năm trước gia đình tôi thu được 42 tấn mía, mang lại thu nhập 42 triệu đồng. Không chỉ có gia đình tôi mà nhiều hộ khác cũng nâng cao thu nhập từ việc tham gia liên kết trồng mía”.
Với mục tiêu mở rộng vùng nguyên liệu mía đường, HTX nông sản Lai Châu đã cử cán bộ xuống địa bàn tuyên truyền chính sách đầu tư, hình thức đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu mía và dự thảo hợp đồng về trồng và bao tiêu sản phẩm mía để nhân dân các xã của huyện Phong Thổ được biết và cùng tham gia. Theo đó, HTX nông sản Lai Châu sẽ tiến hành ký kết hợp đồng, đưa máy móc hỗ trợ các hộ làm đất đối với diện tích phù hợp với việc áp dụng cơ giới hóa; hỗ trợ người dân vốn đầu tư trong 5 năm, năm đầu tiên là 35 triệu/ha những năm tiếp 10 triệu/ha tiền giống, vật tư phân bón, công làm đất, đồng thời HTX nông sản Lai Châu còn hướng dẫn kỹ thuật trồng và tiêu thụ toàn bộ sản phẩm cho người dân vào vụ thu hoạch theo như giá thỏa thuận trong hợp đồng đã ký. Hộ trồng mía sẽ thanh toán vốn đầu tư 50% trong năm đầu và trả dần vào năm tiếp theo cho HTX nông sản Lai Châu sau khi có sản phẩm tiêu thụ theo hình thức khấu trừ từ tiền bán mía, số tiền bán mía còn lại được HTX nông sản Lai Châu thanh toán trực tiếp cho các hộ.
Anh Nguyễn Trung Dũng – Phó giám đốc HTX nông sản Lai Châu cho biết thêm: Trong thời gian 2 năm thực hiện dự án phát triển vùng nguyên liệu mía đường ở Phong Thổ, chúng tôi nhận thấy hiệu quả bước đầu rất khả quan, cây mía cho chất lượng, sản lượng đạt với kỳ vọng của chúng tôi, tạo nguồn thu nhập ổn định cho bà con. Trong 5 năm tới, chúng tôi mong muốn mở rộng diện tích mía trên địa bàn tối thiểu đạt 1.500ha trở thành vùng sản xuất nguyên liệu mía đường đủ sức cung ứng cho các thị trường trong và ngoài nước.
Huyền – Loan
