Ngày 28 tháng 02 năm 2023, đồng chí Trần Tiến Dũng-Phó Bí thư Tỉnh ủy,Chủtịch Ủy ban nhân dân tỉnh dự và chỉ đạo Diễn đàn Mùa Xuân về phát triển Sâm Lai Châu. Chủ trì Diễn đàn: Đồng chí Hà Trọng Hải -Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, đồng chí Đặng Văn Châu -Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đồng chí Dương Đình Đức – Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, Tiến sĩ Phan Văn Thắng – Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Lâm Sản ngoài gỗ-Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam, ông Nguyễn Anh Tuấn -Chủ tịch Hiệp hội Sâm Lai Châu. Đại biểu tham dự Diễn đàn: Đại diện Lãnh đạo Ban Tuyên giao Tỉnh ủy; các Ban của Hội đồng nhân dân tỉnh: Ban Kinh tế – Ngân sách,Ban Pháp chế,Ban Dân tộc; đại diện lãnh đạo cácSở, ban, ngành tỉnh; UBND các huyện:Mường Tè, Sìn Hồ, Tam Đường, Phong Thổ, Tân Uyên, Nậm Nhùn;các đơn vị trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Khoa học và Công nghệ;đại diện Viện nghiên cứu Lâm Sinh -Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam; đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh, Hội Doanh nhân trẻ, Hiệp Hội Sâm Lai Châu, Hiệp Hội du lịch Lai Châu, Hội Nông sản Lai Châu; các công ty, doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình trồng Sâm tiêu biểu trên địa bàn tỉnh và một số doanh nghiệp, họp tác xã lâm nghiệp. Sau khi nghe ý kiến tham luận, thảo luận của các đại biểu, ý kiến phát biểu của các đồng chí chủ trì Diễn đàn, đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh kết luận như sau:
Ủy ban nhân dân tỉnh đánh giá cao công tác chuẩn bị của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Khoa học và Công nghệ, Hiệp hội Sâm Lai Châu đã tổ chức Diễn đàn Mùa Xuân về phát triển Sâm Lai Châu rất ấn tượng với các tham luận của các đại biểu dự Diễn đàn cụ thể, rõ ràng, có nhiều ý tưởng hay cần nhân rộng;qua đó thấy được sự quyết tâm rất lớn của các cấp, các ngành và cộng đồng doanh nghiệp, hợp tác xã trong phát triển Sâm Lai Châu trên địa bàn. Đây là cây đặc hữu của tỉnh, có phân bố trong tự nhiên, có giá trị cao so với các loài khác trên địa bàn tỉnh và cả nước; sản phẩm Sâm dễ vận chuyển trong điều kiện giao thông của tỉnh còn nhiều khó khăn,..Sâm Lai Châu đã được định danh trong Nghị định 06/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp và Nghị định 84/2021/NĐ-CP ngày 22/9/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 06/2019/NĐ-CP,thuộc nhóm IIA(Các loài thực vật rừng, động vật rừng chưa bị đe dọa tuyệt chủng nhưng có nguy cơ bị đe dọa nếu không được quản lý chặt chẽ, hạn chế khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại và các loài thuộc Phụ lục II CITES có phân bố tự nhiên tại Việt Nam); do đó cần tập trung đảm bảo điều kiện để gây trồng phát triển sản xuất. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển Sâm Việt Nam đến năm 2030 và định hướng 2045, trong đó có Sâm Lai Châu với nhiệm vụ gây trồng, phát triển vùng nguyên liệu khoảng 2.500 ha; ngoài ra diện tích vùng trồng rất thích hợp đểphát triển Sâm Lai Châu lớn, quy mô trên 17.000 ha.Về các chính sách đối với phát triển cây Sâm: Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 29/QĐ-UBND ngày 14/01/2020 phê duyệt Đề án phát triển một số cây dược liệu giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến 2030 trên địa bàn tỉnh Lai Châu, trong đó có Sâm Lai Châu, Lan kim tuyến, Bảy lá một hoa;Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 tại Quyết định số1719/QĐ-UBND, trong đó có nội dung đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng trồng dược liệu quý theo hình thức liên kết phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị; đến nay,các doanh nghiệp, hợp tác xã và nhân dân sẵn sàng xây dựng, tham gia liên kết. Phát triển Sâm Lai Châu đã và đang nhận được sự đồng hành của các doanh nghiệp, nhà khoa học.Tuy nhiên, công tác đảm bảo an ninh tại các vùng trồng sâm còn nhiều khó khăn, còn xảy ra tình trạng mất trộm cây giống với số lượng lớn; bệnh thối nhũn trên cây Sâm vẫn xảy ra, đặc biệt là vào mùa mưa. Diễn đàn Mùa Xuân về phát triển Sâm Lai Châu thể hiện khát vọng phát triển Lai Châu ấm no, hạnh phúc, thay đổi cuộc sống, giảm nghèo; đồng thời mong muốn phát triển Sâm Lai Châu là sản phẩm quốc gia. Để đảm bảo đạt được các mục tiêu đề ra, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đề nghị:
1. Các Sở,ngành của tỉnh
– Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Khẩn trương phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện, Hiệp hội Sâm Lai Châu rà soát, cấp mã số cơ sở nuôi trồng cho các vườn Sâm đảm bảo đủ các điều kiện theo quy định. Hướng dẫn các doanh nghiệp, hợp tác xã và các hộdân phát triển vườn Sâm đảm bảo đáp ứng được các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP,…
– Sở Khoa học và Công nghệ: Phối hợp Cục sở hữu trí tuệ đẩy nhanh tiến độ thẩm định, cấp nhãn hiệu chứng nhận Sâm Lai Châu; nghiên cứu đề xuất đặt hàng các đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu về phân tích dược tính, công dụng của Sâm Lai Châu để có cơ sở phục vụ chế biến sâu các sản phẩm từ Sâm Lai Châu. Chủ trì, phối hợp với Hiệp hội Sâm tìm hiểu về tích Sâm Lai Châu, câu chuyện về Sâm Lai Châu để biên tập lại một cách hệ thống, phục vụ cho phát triển thương hiệu Sâm Lai Châu; hoàn thành và báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh trước 30/4/2023.
– Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đơn vị có liên quan hướng dẫn các doanh nghiệp, hợp tác xã có sản xuất, kinh doanh giống cây Sâm các thủ tục về xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật và giá cho giống cây Sâm làm cơ sở thẩm định giá và quản lý giá trên thị trường, phục vụ các chính sách hỗ trợ và phát triển cây Sâm trên địa bàn tỉnh.
– Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn khẩn trương phối hợp với các sở, ngành đề xuất mô hình Bảo tàng Sâm Lai Châu theo chỉ đạo tại Thông báo kết luận số13/TB-UBND, ngày 15/02/2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh.
2. Ủy ban nhân dân các huyện
– Nghiên cứu sự cần thiết để đề xuất ban hành Nghị quyết, Kế hoạch của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện về phát triển cây Sâm Lai Châu; chỉ đạo xây dựng Nghị quyết, Kế hoạch phát triển cây Sâm Lai Châu của cấp xã, có chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể
– Chỉ đạo xây dựng,hình thành, phát triển các hợp tác xã điển hình, đi đầu về phát triển Sâm để thực hiện các liên kết với doanh nghiệp và người dân; tổ chức học hỏi, phát triển các điển hình tiên tiến để lan tỏa vùng trồng.
-Tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chính sách, hướng dẫn xây dựng kế hoạch, dự án liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị đối với cây dược liệu quý và cây Sâm Lai Châu.
– Chỉ đạo Công an huyện, xã đảm bảo an ninh, trật tự trên địa bàn, đặc biệt tại các vùng trồng Sâm; xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi phá hoại, lấy trộm tài sản, cây giống tại các vườn Sâm.
3. Đề nghị các nhà khoa học thuộc Viện nghiên cứu Lâm sinh, Trung tâm nghiên cứu Lâm Sản ngoài gỗ-Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam tiếp tục đồng hành với tỉnh trong việc bảo tồn,nghiên cứu xây dựng hoàn thiện quy trình kỹ thuật, xây dựng vườn giống đểphát triển cây Sâm Lai Châu.
4. Các doanh nghiệp, hợp tác xã, nhân dân trong tỉnh
– Tiếp tục mở rộng vùng trồng Sâm;Hiệp hội Sâm Lai Châu và các thành viên liên kết với người dân phát triển vùng trồng; thường xuyên trao đổi kinh nghiệm để cùng gây dựng, phát triển, mở rộng vùng trồng bền vững.
– Các doanh nghiệp sớm xây dựng liên kết đầu tư phát triển vùng trồng gắn với bao tiêu sản phẩm và tìm kiếm thị trường gắn với chế biến sâu sản phẩm Sâm nhằm nâng cao giá trị;đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế về trồng, chế biến, tiêu thụ các sản phẩm Sâm Lai Châu và dược liệu quý.
– Các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình… sớm tạo ra thị trường cây giống, đa dạng về lứa tuổi cây để đảm bảo nguồn lực tái đầu tư, duy trì chăm sóc vườn Sâm.
5. Hiệp hội Sâm Lai Châu, các doanh nghiệp, thành viên của Hiệp hội: Sớm hoàn thiện các quy trình trồng, chế biến để tiến tới xuất khẩu;nghiên cứu chuẩn bị các điều kiện để tổ chức Lễ hội Sâm gắn với bản sắc văn hóa, gắn với tích, câu chuyệnvềSâm Lai Châu.
.6. Cơ quan truyền thông:Tuyên truyền mạnh về các hộ gia đình trồng, phát triển cây Sâm,các tấm gương điển hình về phát triển Sâm để lan tỏa vùng trồng, gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm Sâm Lai Châu.
BBT ( Th từ nguồn Thông báo số 18/TB-UBND ngày 02/3/2023 của UBND tỉnh Lai Châu )